गण व
इलेक्ट्रॉन संरूपण (Groups and electronic configuration)
👑 फनी स्टोरी – "राजा
गटांचा दरबार"
कधी काळी एक मोठं रसायनांचं साम्राज्य होतं, ज्यात अनेक राजघराणी होते – त्यांना आपण म्हणतो Groups (गण). प्रत्येक
राजघराण्याची एक खासियत होती – सगळे सदस्य एकसारखी
तलवार चालवायचे (same valence electrons)!
🎭 Group 1 – “एक
तलवारीचे योद्धे”
राजा लिथियमपासून सुरू झालेलं घराणं. सगळ्यांचं
शस्त्र म्हणजे फक्त एक तलवार. त्यांच्या तलवारी
हलकी, पण खतरनाक!
🎭 Group 2 – “दोन
भाल्यांचे रक्षणकर्ते”
राजा बेरिलियम, मॅग्नेशियम, कॅल्शियम
– सगळ्यांकडे दोन भाले.
फार शांत, पण गरज पडली तर जोरदार!
🎭 Group 17 – “सात
विषबाणांचे योध्दे”
फ्ल्युओरिन, क्लोरीन – हे बाणधारी राजा. सात विषबाण घेऊन चालतात आणि शत्रूवर
एकदम हल्ला करतात!
🔄 पण गंमत बघा – घराणं
एकच असलं तरी वरच्या पिढीतली माणसं बारीक, आणि खाली गेलं की
अगदी मोठ्ठी!
·
राजा लिथियमचा दरबार लहान.
·
पण राजा पोटॅशियमचा महाल खूप मोठा – अधिक electron shells!
📘 Book-Style Explanation (Simple)
गण व इलेक्ट्रॉन संरूपण
गण (Group) म्हणजे उभा स्तंभ. प्रत्येक गणातील
मूलद्रव्यांच्या बाह्यतम कवचात समान संख्या असते – यालाच संयुजा इलेक्ट्रॉन (Valence
Electrons) म्हणतात. त्यामुळे त्यांचे गुणधर्म एकसारखे दिसतात.
उदा. गण 1 मधील Li, Na, K यांच्याकडे एक संयुजा इलेक्ट्रॉन असतो. गण 2 मधील Be,
Mg, Ca यांच्याकडे दोन असतात. गण 17 मधील F
व Cl यांच्याकडे सात असतात.
गणामध्ये वरून खाली जाताना इलेक्ट्रॉन कवचांची संख्या वाढते,
पण संयुजा इलेक्ट्रॉनची संख्या एकसमान राहते.
✍️ Student Notes (Marathi + English)
📌 मराठीत :
गण म्हणजे एकाच उभ्या रेषेतील मूलद्रव्यांचा गट. एका
गणातील सर्व मूलद्रव्यांच्या बाह्यतम कवचात संयुजा इलेक्ट्रॉन्सची संख्या सारखी
असते. त्यामुळे त्यांच्या गुणधर्मांमध्ये साधर्म्य असते. गणात वरून खाली जाताना
इलेक्ट्रॉनचे कवच वाढतात.
📌 English मध्ये:
A group is a vertical column in the periodic table. All
elements in a group have the same number of valence electrons in their
outermost shell. Hence, they exhibit similar chemical properties. As we move
down the group, the number of electron shells increases.
إرسال تعليق