अणु आकारमान (Atomic size)
अणु आकारमान (Atomic Size) – सोप्या मराठीत स्पष्टीकरण
·
अणूचा आकार त्याच्या अणुत्रिज्येने (Atomic Radius) मोजला
जातो.
·
अणुत्रिज्या म्हणजे अणूकेंद्रक (nucleus) आणि बाहेरच्या इलेक्ट्रॉन
कवचामधील अंतर.
·
याला मोजण्यासाठी पिकोमीटर
(pm) हे खूप सूक्ष्म एकक
वापरतात.
(1 pm = 10⁻¹² मीटर)
आवर्तात
डावीकडून उजवीकडे जाताना काय होते?
·
प्रत्येक पुढील मूलद्रव्याचे अणुअंक वाढतो म्हणजे अणूकेंद्रावरचा धनप्रभार (positive charge) वाढतो.
·
पण नवीन इलेक्ट्रॉन त्या-त्या
बाह्यतम कवचामध्येच जातात.
·
त्यामुळे केंद्रकाचा
ओढ अधिक असतो, आणि इलेक्ट्रॉन अधिक जवळ ओढले जातात.
·
त्यामुळे अणुचा आकार हळूहळू
कमी होतो.
उदाहरण:
|
मूलद्रव्य |
अणुत्रिज्या (pm) |
|
Li |
152 |
|
B |
111 |
|
C |
77 |
|
N |
74 |
|
O |
66 |
→ येथे तुम्ही पाहू
शकता की Li पासून
O पर्यंत अणुत्रिज्या कमी होत गेली आहे.
एकूण निष्कर्ष:
·
आवर्तामध्ये डावीकडून उजवीकडे जाताना अणुचे आकारमान कमी
होते.
·
कारण वाढत्या केंद्रकीय आकर्षणामुळे इलेक्ट्रॉन अधिक घट्ट
ओढले जातात.
·
अणु आकारमान (Atomic Size) – विद्यार्थींसाठी
मराठी व इंग्रजीमध्ये संक्षिप्त नोट्स:
अणूचे आकारमान त्याच्या अणुत्रिज्येवरून ठरते, जी अणूकेंद्रक व बाह्यतम इलेक्ट्रॉन कवच यांमधील अंतर असते. हे अंतर
"पिकोमीटर (pm)" मध्ये मोजले जाते. एका
आवर्तामध्ये डावीकडून उजवीकडे जाताना अणुत्रिज्या कमी होते कारण अणुअंक
वाढल्यामुळे केंद्रकीय धनप्रभार वाढतो आणि बाह्य इलेक्ट्रॉन अधिक जोराने
केंद्रकाकडे ओढले जातात. त्यामुळे अणुचा आकार लहान होतो.
The atomic size of an element depends on its atomic radius, which is the
distance between the nucleus and the outermost electron shell. It is measured
in picometers (pm). Across a period from left to right, atomic size decreases
because the atomic number increases, leading to a stronger nuclear charge that
pulls electrons closer to the nucleus, reducing the atomic radius.
إرسال تعليق