9th Standard | Chapter -3 | Current Electricity | suhaspatilsir

 

विभवांतर 




👉 विभव व विभवांतर म्हणजे काय? (Simple Explanation in Marathi)

🔌 विद्युतप्रवाह (Electric Current) म्हणजे काय?

जेव्हा एखाद्या वस्तूमधून विद्युत (चार्ज/विद्युतभार) एका टोकापासून दुसऱ्या टोकाकडे वाहतो, त्याला विद्युतप्रवाह म्हणतात.

विद्युतविभव (Electric Potential) म्हणजे:

जिथे जास्त विद्युतशक्ती असते, त्याला जास्त विभव म्हणतात.

जिथे कमी विद्युतशक्ती असते, त्याला कमी विभव म्हणतात.

🔁 विभवांतर (Potential Difference) म्हणजे काय?

दोन बिंदूंमधील (उदा. A आणि B) विद्युतविभवामधील फरक म्हणजे विभवांतर.

यामुळेच विद्युतप्रवाह एका बिंदूपासून दुसऱ्या बिंदूकडे वहातो.

🔍 चित्रातील उदाहरण (चित्र 3.2 चे सोपे स्पष्टीकरण):

1.         A बिंदू: येथे उच्च विभव आहे (धन भार).

2.       B बिंदू: येथे कमी विभव आहे (ऋण भार).

3.       दोघेही धातूचे चालक आहेत (ज्यातून विद्युत सहज वाहतो).

4.       A B यांना ताराने जोडले, तर A कडून B कडे विद्युतप्रवाह होईल.

5.       कारण उच्च विभवाकडून कमी विभवाकडे विद्युतप्रवाह होतो.

💡 थोडक्यात लक्षात ठेवा:

·         विद्युतप्रवाह जास्त विभव असलेल्या ठिकाणाहून कमी विभव असलेल्या ठिकाणी जातो.

·         विभवांतर असेल, तरच विद्युतप्रवाह होतो.

·         विभवांतरामुळेच विद्युत क्षेत्र तयार होते.

Electric Potential:
The electric level at a point is called the electric potential at that point.
Its SI unit is the volt (V).
Electric potential tells us how much electric energy is present at a particular point in an electric field.

विद्युत विभव:
विद्युत क्षेत्रातील एखाद्या बिंदूवरील विद्युत पातळी म्हणजे त्या बिंदूचा विद्युत विभव होय.
त्याची SI एकक व्होल्ट (V) आहे.
विद्युत विभव आपल्याला हे सांगतो की एखाद्या बिंदूवर किती विद्युत उर्जा उपलब्ध आहे.

Potential Difference:
The potential difference between two points in an electric field is the amount of work done in moving a unit positive charge from one point to the other point.
Its SI unit is the volt (V).

विभवांतर:
विद्युत क्षेत्रातील दोन बिंदूंमधील विभवांतर म्हणजे, एका बिंदूपासून दुसऱ्या बिंदूपर्यंत एकक धन भार (positive charge) नेण्यासाठी जितके कार्य (work) करावे लागते, ती रक्कम म्हणजेच विभवांतर होय.
त्याचे SI एकक व्होल्ट (V) आहे.

Potential difference, V= work (W) charge (Q)

Potential Difference, V = Work (W) / Charge (Q)

विभवांतर (V) = कार्य (W) ÷ विद्युतभार (Q)

🧪 SI Units:

V (Vibhavantar / Potential Difference) = Volt (V)

W (Work) = Joule (J)

Q (Charge) = Coulomb (C)

🧠 स्मरण ठेवण्यासाठी सूत्र:

V = W / Q

0 تعليقات

إرسال تعليق

Post a Comment (0)

أحدث أقدم